ตูมกา

สมุนไพร
ตูมกา
ข้อมูลสมุนไพร ตูมกา รายละเอียด ชื่อตามท้องถิ่นของ ตูมกา, ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ของ ตูมกา, สรรพคุณทางยาของ ตูมกา และอื่นๆ....

ตูมกา

ชื่อเครื่องยา	ตูมกา
ชื่ออื่นๆของเครื่องยา	โกฐกะกลิ้ง
ได้จาก	เมล็ด
ชื่อพืชที่ให้เครื่องยา	แสลงใจ
ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)	ตูมกาขาว ขี้กา (ตะวันออกเฉียงเหนือ) มะติ่ง มะติ่งต้น มะติ่งหมาก (เหนือ) แสงเบื่อ แสลงเบื่อ แสลงโทน แสลงทม ตูมกาต้น ตึ่ง ตึ่งต้น เม็ดกะจี้ กระดุมสุนัข ถั่วพิษ กระดุมผู้สั่น
ชื่อวิทยาศาสตร์	Strychnos nux-blanda A.W. Hill
ชื่อพ้อง
ชื่อวงศ์	Strychnaceae

ลักษณะภายนอกของเครื่องยา:
เมล็ดกลมแบนคล้ายกระดุม มี 4-15 เมล็ด ยาว 1.5-2.2 เซนติเมตร หนา 5-15 มิลลิเมตร มักพบด้านหนึ่งนูน อีกด้านหนึ่งเว้า หรือเว้าทั้ง 2 ด้าน ผิวนอกมีขนสีนวลเหลือบสีเทา ปกคลุมหนาแน่นคล้ายกำมะหยี่ ขนมักเอนไปทางเดียวกัน ขอบมักนูนหนาขึ้น ผิวด้านล่างเห็นขั้วเมล็ด คล้ายจุดนูนขึ้น เนื้อในแข็ง สีขาวแกมสีเหลืองอ่อน ไม่มีกลิ่น เมล็ดมีรสเมาเบื่อ ขมจัด เมล็ดมีพิษ ทำให้ตายได้

เครื่องยา โกฐกะกลิ้ง(ตูมกา)

ลักษณะทางกายภาพและเคมีที่ดี:
           ไม่มีข้อมูล

สรรพคุณ:
           ทุกส่วนของต้นมีพิษ เป็นยาอันตรายมาก ทำให้ถึงตายได้ การนำมาทำเป็นยาต้องฆ่าฤทธิ์ ตามกรรมวิธีในหลักเภสัชกรรมไทยเสียก่อน
           ตำรายาไทย: เรียกเมล็ดแก่แห้งว่า “โกฐกะกลิ้ง” ใช้เป็นยาขมเจริญอาหาร บำรุงหัวใจ ขับน้ำย่อย เมล็ด มีพิษมากต้องระมัดระวังในการใช้ ทางยา เมล็ดมีรสเมาเบื่อขมจัด บำรุงธาตุ บำรุงหัวใจให้เต้นแรง แก้อัมพาต แก้อิดโรย แก้ไข้เจริญอาหาร ขับน้ำย่อย กระตุ้นประสาทส่วนกลาง บำรุงประสาท หูตาจมูก บำรุงเพศของบุรุษ บำรุงกล้ามเนื้อกระเพาะอาหาร ลำไส้ ให้แข็งแรง แก้โรคอันเกิดจากปากคอพิการ ขับพยาธิ ขับปัสสาวะ แก้พิษงู พิษตะขาบแมลงป่อง แก้ลมกระเพื่อมในท้อง แก้คลื่นไส้ แก้ลมพานไส้ แก้ริดสีดวงทวาร แก้โลหิตพิการ ทำให้ตัวเย็น แก้ลมคูถทวาร ขับลมในลำไส้ แก้หนองใน แก้ไตพิการ แก้เส้นตาย แก้เหน็บชา แก้เนื้อชา แก้กระษัย แก้ปวดเมื่อย

รูปแบบและขนาดวิธีใช้ยา:
           ห้ามประชาชนทั่วไปนำมาใช้เอง ต้องอยู่ภายใต้การควบคุมของแพทย์ เนื่องจากมีพิษมาก

องค์ประกอบทางเคมี:
          เมล็ดมีอัลคาลอยด์กลุ่มอินโดล ร้อยละ 1.8-5.3 สารสำคัญได้แก่ สตริกนีน (strychnine) ร้อยละ 1.3 และบรูซีน (brucine) ร้อยละ 1.55 นอกจากนี้ยังพบกรดคลอโรเจนิก โปรตีน และน้ำมันระเหยยากราวร้อยละ3 อัลคาลอยด์ strychnine เป็นสารมีพิษ มีฤทธิ์กระตุ้นประสาทส่วนกลาง ทำให้เกิดความรู้สึกไวกว่าปกติ กลืนลำบาก กล้ามเนื้อแข็งเกร็ง ชักกระตุก เนื้อในผลสุก พบไกลโคไซด์ loganin ทำให้มีรสขม

การศึกษาทางเภสัชวิทยา:
           ไม่มีข้อมูล

การศึกษาทางคลินิก:
           ไม่มีข้อมูล

การศึกษาทางพิษวิทยา:
           ส่วนของเมล็ด ดอก ถ้ารับประทานเข้าไปทำให้กล้ามเนื้อกระตุก เกร็ง กลืนลำบาก ขาสั่น ชักอย่างแรง หัวใจเต้นแรง ขากรรไกรแข็งและตายได้ ในกรณีไม่ตายพบว่ามีไข้ ตัวชา กล้ามเนื้อเกร็ง หัวใจเต้นเร็ว และเหงื่อออกมากติดต่อกันหลายวัน ขนาดรับประทาน 60-90 มิลลิกรัม ทำให้ตายได้

ค้นหาข้อมูลพืชที่ให้เครื่องยา: www.phargarden.com

ตัวอย่างพรรณไม้แห้ง : www.thaiherbarium.com

ข้อมูลอ้างอิงจาก : ฐานข้อมูลเครื่องยาสมุนไพร คณะเภชัยศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี

สมุนไพรอื่นๆ

ตูมกา

ข้อมูลสมุนไพร ตูมกา รายละเอียด ชื่อตามท้องถิ่นของ ตูมกา, ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ของ ตูมกา, สรรพคุณทางยาของ ตูมกา และอื่นๆ...

ตูมกา

สมุนไพรอื่นๆ

187

ขิงแห้ง
ขิงแห้ง ชื่อเครื่องยาขิงแห้ง ชื่ออื่นๆของเครื่องยา- ได้จากเหง้า ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาขิงแห้ง ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)- ชื่อวิทยาศาสตร์Zingiber ligulatum Roxb. ชื่อพ้อง- ชื่อวงศ์Zingiberaceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: เหง้ามีลักษณะเป็นข้อๆ แบนในแนวนอน แตกแขนง รูปร่างเหมือนฝ่ามือประกอบด้วยแง่งเล็กๆ ขนาดยาว 3-6 เซนติเมตร กว้าง 1-2 เซนติเมตร ผิวนอกสีน้ำตาลอ่อน ภายในมีสีขาวแกมม่วงอ่อนๆ เน...

กำลังเสือโคร่ง
กำลังเสือโคร่ง ชื่อเครื่องยากำลังเสือโคร่ง ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากลำต้น เนื้อไม้ แก่น ชื่อพืชที่ให้เครื่องยา ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)ขวากไก่ หนามเข็ม (ชัยภูมิ) ขอเบ็ด (หนองคาย) ขี้แรด (ปราจีนบุรี) เขี้ยวงู (ชุมพร) ตึ่ง เครือดำตัวแม่ (ลำปาง)เบน เบนขอ (ตะวันออกเฉียงเหนือ) เล็บครุฑ (จันทบุรี) เล็บรอก (พัทลุง) หมากตาไก้ (เลย) ชื่อวิทยาศาสตร์Strychnos axillaris Colebr. ชื่อพ้องStrychnos chloropetala A.W. Hill., Strychnos plumosa ชื่อวงศ์Strychnaceae (Logana...

125

ว่านหอมแดง
ว่านหอมแดง ชื่อเครื่องยาว่านหอมแดง ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากหัวใต้ดิน ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาว่านหอมแดง ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)ว่านไก่แดง ว่านข้าว ว่านหมาก (เหนือ) ว่านเพลาะ (เชียงใหม่) หอมแดง(กลาง) ว่านข้าว ชื่อวิทยาศาสตร์Eleutherine palmifolia (L.) Merr. ชื่อพ้องEleutherine americana ชื่อวงศ์Iridaceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: พืชล้มลุก หัวใต้ดินรูปไข่ยาว เปลือกหุ้มหัวสีแดง ทร...

130

ส้มโอมือ
ส้มโอมือ ชื่อเครื่องยาส้มโอมือ ชื่ออื่นๆของเครื่องยาส้มมือ ได้จากผล ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาส้มโอมือ ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา) ชื่อวิทยาศาสตร์Citrus medica L. ชื่อพ้องAurantium medicum (L.) M. Gómez, Citrus alata (Tanaka) Yu.Tanaka, , C. balotina Poit. & Turpin, C. bicolor Poit. & Turpin, C. bigena Poit. & Turpin, C. cedra Link, C. cedrata Raf., C. crassa Hassk., C. fragrans Salisb., C. gongra Raf., C. hassaku Yu.Tanaka, C. hiroshimana Yu.Tanaka, C. kizu Yu.Tanak...

คนทีสอ
คนทีสอ ชื่อเครื่องยาคนทีสอ ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากเมล็ด ชื่อพืชที่ให้เครื่องยา ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)คนทีสอขาว(ชลบุรี);โคนดินสอ (ภาคกลาง จันทบุรี) ดินสอ (ภาคกลาง) สีสอ (ประจวบคีรีขันธ์) มูดเพิ่ง (ตาก)ผีเสื้อน้อย (เหนือ) สีเสื้อน้อย ดอกสมุทร (เชียงใหม่) ผีเสื้อ (เลย) ทีสอ เทียนขาว (เพชรบุรี) คุนตีสอ (สตูล) ชื่อวิทยาศาสตร์Vitex trifolia Linn. ชื่อพ้อง ชื่อวงศ์Verbenaceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: &nbs...

กวาวเครือแดง
กวาวเครือแดง ชื่อเครื่องยากวาวเครือแดง ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากราก ชื่อพืชที่ให้เครื่องยากวาวเครือแดง ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)กวาวเครือ กวาวหัว จานเครือ จอมทอง ตานจอมทอง ชื่อวิทยาศาสตร์Butea superba Roxb. ชื่อพ้อง ชื่อวงศ์Leguminosae (Fabaceae)-Papilionoideae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: หัวใต้ดิน รูปทรงกระบอกยาว มีหลายขนาด เมื่อสะกิดที่เปลือก จะมียางสีแดงข้น คล้ายเลือดไหลออกมา ...

164

สันพร้าหอม
สันพร้าหอม ชื่อเครื่องยาสันพร้าหอม ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากใบ ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาสันพร้าหอม ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)เกี๋ยงพาใย (เหนือ), พอกี่ (กะเหรี่ยง) ชื่อวิทยาศาสตร์ Eupatorium fortunei Turcz. ชื่อพ้องEupatorium caespitosum Migo, Eupatorium stoechadosmum ชื่อวงศ์Asteraceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: เนื้อใบค่อนข้างหนา สีเขียวเข้ม ปนแดง ผิวมัน แผ่นใบรูปใบหอกแคบ ป...

134

ส้มโอ
ส้มโอ ชื่อเครื่องยาส้มโอ ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากเปลือกผล ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาส้มโอ ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)โกรัยตะลอง มะขุน มะโอ ส้มมะโอ ลีมาบาลี สังอู ชื่อวิทยาศาสตร์Citrus grandis (L.) Osbeck ชื่อพ้องC.maxima (Burm.f.) Merr., Citrus aurantium L. var. grandis L., C. pamplemos Risso., Aurantium maxima ชื่อวงศ์Rutaceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: ผลรูปทรงกลมหรือรูปแพร์ เส้นผ่า...

เทียนตาตั๊กแตน
เทียนตาตั๊กแตน ชื่อเครื่องยาเทียนตาตั๊กแตน ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากผลแก่แห้ง ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาเทียนตาตั๊กแตน ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)ผักชีลาว, มะแหลม ชื่อวิทยาศาสตร์Anethum graveolens L. ชื่อพ้องAnethum arvense Salisb., Angelica graveolens (L.) Steud., Ferula graveolens (L.) Spreng., Peucedanum graveolens (L.) Hiern, Peucedanum sowa (Roxb. ex Fleming) Kurz, Selinum anethum Roth, Selinum graveolens ชื่อวงศ์Apiaceae (Umbelliferae) ลักษ...