โกฐชฎามังสี

สมุนไพร
โกฐชฎามังสี
ข้อมูลสมุนไพร โกฐชฎามังสี รายละเอียด ชื่อตามท้องถิ่นของ โกฐชฎามังสี, ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ของ โกฐชฎามังสี, สรรพคุณทางยาของ โกฐชฎามังสี และอื่นๆ....

โกฐชฎามังสี

ชื่อเครื่องยา	โกฐชฎามังสี
ชื่ออื่นๆของเครื่องยา	โกฐจุฬารส
ได้จาก	ราก และเหง้าแห้ง
ชื่อพืชที่ให้เครื่องยา	โกฐชฎามังสี (spikenard)
ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)
ชื่อวิทยาศาสตร์	Nardostachys grandiflora DC.
ชื่อพ้อง	Nardostachys jatamansi (D.Don) DC., Patrinia jatamansi D.Don, Nardostachys chinensis
ชื่อวงศ์	Caprifoliaceae

ลักษณะภายนอกของเครื่องยา:
เหง้าเป็นไม้เนื้อแข็ง เหง้าแห้งรูปทรงกระบอกยาว 2.5-7.5 เซนติเมตร สีน้ำตาลเข้ม มีรากย่อยสีน้ำตาลแกมแดงปกคลุมเป็นเส้นยาว อยู่โดยรอบหนาแน่น เหง้าเปราะ รอยหักสีน้ำตาลแกมสีแดง รากมีรสสุขุม ขม กลิ่นหอม มีกลิ่นแรงเฉพาะตัว รสเผ็ดและขมเล็กน้อย

เครื่องยา โกฐชฏามังสี

ลักษณะทางกายภาพและเคมีที่ดี:
ปริมาณน้ำไม่เกิน 12% v/w ปริมาณสิ่งแปลกปลอมไม่เกิน 2 % w/w ปริมาณเถ้ารวมไม่เกิน 11% w/w ปริมาณเถ้าที่ไม่ละลายในกรด ไม่เกิน 6.0% w/w ปริมาณสารสกัดเอทานอลไม่น้อยกว่า 2% w/w ปริมาณสารสกัดน้ำไม่น้อยกว่า 5% w/w ปริมาณน้ำมันระเหยง่ายไม่น้อยกว่า 1% v/w (THP)

สรรพคุณ:

ตำรายาไทย: เป็นยากระจายหนองที่เป็นก้อนอยู่ในร่างกาย ขับพยาธิออกจากร่างกาย แก้ไส้ด้วนไส้ลาม คือแผลเนื้อร้ายกินแต่ปลายองคชาติเข้าไปและองค์กำเนิดบวม ขับโลหิตระดูเน่าเสีย ขับประจำเดือน แก้ดีพิการ ช่วยย่อยอาหาร แก้พิษทั้งปวง แก้แผลเนื้อร้าย แก้รัตตะปิตตะโรค แก้โลหิตอันเกิดแต่กองปิตตะสมุฏฐาน แก้โรคปากในคอ ขับลม

การแพทย์อายุรเวทของอินเดีย: เหง้าและรากมีคุณสมบัติกระตุ้นและลดการเกร็ง ใช้บำบัดโรคลมบ้าหมู โรคฮิสทีเรีย โรคที่มีอาการชักทุกชนิด รวมทั้งโรคตา แก้แผลพุพองปวด บวมที่ผิวหนัง โรคต่าง ๆ ที่เกิดในศีรษะ อาการสะอึก
           นอกจากนี้บัญชียาจากสมุนไพร: ที่มีการใช้ตามองค์ความรู้ดั้งเดิม ตามประกาศ คณะกรรมการแห่งชาติด้านยา ปรากฏการใช้โกฐชฎามังสีในยารักษากลุ่มอาการทางระบบไหลเวียนโลหิต (แก้ลม) ปรากฏตำรับ”ยาหอมเทพจิตร” และตำรับ ”ยาหอมนวโกฐ” มีส่วนประกอบของโกฐชฎามังสีอยู่ในพิกัดโกฐทั้ง 9 ร่วมกับสมุนไพรชนิดอื่นๆ ในตำรับ มีสรรพคุณในการแก้ลมวิงเวียน แก้อาการหน้ามืด ตาลาย ใจสั่น คลื่นเหียน อาเจียน แก้ลมจุกแน่นในท้อง
           โกฐชฎามังสีเป็นสมุนไพรที่มีการนำมาใช้ในตำรับยาแผนโบราณของไทยหลายตำรับ พืชชนิดนี้มีเขตกระจายพันธุ์ในบริเวณเทือกเขาหิมาลัย ในประเทศอินเดีย เป็นสมุนไพรนำเข้า และได้มีการนำมาใช้ในเครื่องยาไทย ที่เรียกว่า “พิกัดโกฐ”    โกฐชฎามังสีจัดอยู่ใน โกฐทั้งเก้า(เนาวโกฐ) สรรพคุณโดยรวม ของยาที่ใช้ในพิกัดโกฐ คือ แก้ไข้ แก้ไข้ร่วมกับมีเสมหะ แก้หืดไอ แก้หอบ แก้ลมในกองธาตุ ชูกำลัง ขับลม แก้สะอึก บำรุงเลือด บำรุงกระดูก
           เครื่องยา“พิกัดโกฐ” ประกอบด้วย “พิกัดโกฐทั้ง 5” ได้แก่ โกฐหัวบัว โกฐสอ โกฐเขมา โกฐเชียง โกฐจุฬาลำพา มีสรรพคุณแก้ไข้เพื่อเสมหะ หืดไอ แก้โรคปอด โรคในปากคอ แก้ลมในกองธาตุ ชูกำลัง บำรุงโลหิต “พิกัดโกฐทั้ง 7” (มีโกฐกระดูก และโกฐก้านพร้าว เพิ่มเข้ามา) สรรพคุณ แก้ไข้จับสั่น แก้ไข้เพื่อเสมหะ แก้หืดไอ แก้โรคในปอด แก้ลมในกองธาตุ ชูกำลัง บำรุงโลหิต แก้ไข้เรื้อรัง แก้หอบ แก้สะอึก “พิกัดโกฐทั้ง 9” (มีโกฐพุงปลา และโกฐชฎามังษี เพิ่มเข้ามา) สรรพคุณแก้ไข้จับ แก้ไข้เพื่อเสมหะ แก้หืดไอ แก้โรคปอด แก้โรคในปากคอ แก้ลมในกองธาตุ ชูกำลัง บำรุงโลหิต แก้ไข้เรื้อรัง แก้หอบ แก้สะอึก บำรุงกระดูก แก้ไข้ในกองธาตุอติสาร แก้ไส้ด้วนไส้ลาม ขับระดูร้าย

รูปแบบและขนาดวิธีใช้ยา:
ผงยา 2-3 กรัมต่อวัน

องค์ประกอบทางเคมี:
           แอนเจลิซิน (angelicin) กรมจาทาแมนซิก (jatamansic acid) จาทาแมนซิน (jatamansin) จาทาแมนซินอล (jatamansinol) จาทาแมนโซน (jatamansone) จาทามอลเอ (jatamol A) จาทามอลบี (jatamol B) พัตชูลิอัลกอฮอล์ (patchouli alcohol)

การศึกษาทางเภสัชวิทยา:
           ลดคอเลสเตอรอลในเลือด ต้านการบีบตัวของกล้ามเนื้อเรียบ ลดความดันโลหิต เสริมฤทธิ์ยานอนหลับ กดประสาทส่วนกลาง เพิ่มการเรียนรู้และความจำ คลายมดลูก ทำให้หัวใจเต้นช้า ต้านการเต้นไม่เป็นจังหวะของหัวใจ ฆ่าอสุจิ กล่อมประสาท ต้านหืด ต้านแบคทีเรีย    ลดน้ำตาลในเลือด ลดปริมาณกรดยูริก ต้านการชัก ลดไข้ ต้านการเกิดแผล

การศึกษาทางคลินิก:
          สารจาทาแมนโซนบี มีฤทธิ์ลดความดันโลหิตสูง ชนิดปานกลางถึงรุนแรง

การศึกษาทางพิษวิทยา:
สำหรับการทดสอบความเป็นพิษพบว่า เมื่อฉีดสารสกัดรากด้วยแอลกอฮอล์-น้ำ (1 : 1) เข้าช่องท้องหนูถีบจักร ขนาดที่ทำให้สัตว์ทดลองตายครึ่งหนึ่งคือ มากกว่า 1 ก/กก การฉีดน้ำมันหอมระเหยเข้าช่องท้อง พบว่าขนาดที่ทำให้สุนัขและหนูถีบจักรตายครึ่งหนึ่งคือ 93 มก/กก และ 80.3 มก/กก ตามลำดับ ส่วนในหนูตะเภาและหนูขาวคือ 2 มล/กก และ 1.5 มล/กก ตามลำดับ ส่วนสารสกัดด้วยแอลกอฮอล์ 95% ใช้ขนาด 1.25 ก/กก เมื่อฉีดเข้าช่องท้องหนูถีบจักรและเมื่อป้อนหนูขาวใช้ 20 ก/กก

ข้อมูลอ้างอิงจาก : ฐานข้อมูลเครื่องยาสมุนไพร คณะเภชัยศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี

สมุนไพรอื่นๆ

โกฐชฎามังสี

ข้อมูลสมุนไพร โกฐชฎามังสี รายละเอียด ชื่อตามท้องถิ่นของ โกฐชฎามังสี, ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ของ โกฐชฎามังสี, สรรพคุณทางยาของ โกฐชฎามังสี และอื่นๆ...

โกฐชฎามังสี

บทความผลวิจัยสมุนไพรที่เกี่ยวข้องกับ โกฐชฎามังสี

ดูผลวิจัยสมุนไพรทั้งหมด Click ที่นี่

1018

ฤทธิ์ต้านภาวะ
ฤทธิ์ต้านภาวะ oxidative stress ของพิกัดนวโกฐพิกัดนวโกฐ เป็นเครื่องยาไทยซึ่งอยู่ในตำรับยาหอม ประกอบด้วยสมุนไพร 9 ชนิด ได้แก่ โกฐสอ โกฐเขมา โกฐหัวบัว โกฐเชียง โกฐจุฬาลัมพา โกฐกระดูก โกฐก้านพร้าว โกฐพุงปลา และโกฐชฎามังสี การศึกษาฤทธิ์ของสารสกัด 80% เอทานอลจากพิกัดนวโกฐ ความเข้มข้น 5 - 1,000 มคก./มล. ในการต้านภาวะ oxidative stress ในยีสต์ (Saccharomyces cerevisiae ) ที่ถูกเหนี่ยวนำด้วยไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ พบว่าสารสกัดความเข้มข้น 30 มคก./มล. มีผลเพิ่มเปอร์เซนต์การอยู่รอดของเซลล์ได้ 63% ส่วนสารสกัดคว...

สมุนไพรอื่นๆ

พิกุล
พิกุล ชื่อเครื่องยาพิกุล ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากดอก ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาพิกุล ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)กุน แก้ว ซางดง พิกุลเขา พิกุลเถื่อน พิกุลป่า ชื่อวิทยาศาสตร์Mimusops elengi L. ชื่อพ้องImbricaria perroudii Montrouz., Kaukenia elengi (L.) Kuntze, K. javensis (Burck) Kuntze, K. timorensis (Burck) Kuntze, Magnolia xerophila P.Parm., Manilkara parvifolia (R.Br.) Dubard, Mimusops javensis Burck, M. latericia Elmer, M. lucida Poir., M. parvifolia R.Br., ...

150

อ้อยแดง
อ้อยแดง ชื่อเครื่องยาอ้อยแดง ชื่ออื่นๆของเครื่องยาอ้อยดำ ได้จากลำต้น ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาอ้อยแดง ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)อ้อย อ้อยขม อ้อยแดง อ้อยตาแดง ชื่อวิทยาศาสตร์Saccharum officinarum Linn. ชื่อพ้อง ชื่อวงศ์Graminae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: ลำต้นแข็งแรง ต้นมีลักษณะคล้ายต้นอ้อยทั่วไป แต่จะมีสีม่วงแดง ถึงดำ มีไขสีขาวปกคลุม ไม่แตกกิ่งก้าน ลำต้นกลมยาว เห็นข้อและปล้องชัดเจน แต่ละ...

ข้าวเย็น
ข้าวเย็น ชื่อเครื่องยาข้าวเย็น ชื่ออื่นๆของเครื่องยาหัวยาข้าวเย็น ข้าวเย็นเหนือ ข้าวเย็นใต้ ได้จากเหง้าใต้ดิน ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาข้าวเย็น ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)ยาหัวข้อ ข้าวเย็นโคกแดง ข้าวเย็นโคกขาว เขือง เข้าเย็นเหนือ เข้าเย็นใต้ ชื่อวิทยาศาสตร์Smilax spp. ชื่อพ้อง ชื่อวงศ์Smilacaceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: หัวใต้ดินมีลักษณะยาว ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 1-2 เซนติเมตร ยาวราว ...

กวาวเครือขาว
กวาวเครือขาว ชื่อเครื่องยากวาวเครือขาว ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากหัว ราก ชื่อพืชที่ให้เครื่องยา ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)กวาวเครือ ทองเครือ ทองกวาว ตานจอมทอง จอมทอง กวาวหัว ชื่อวิทยาศาสตร์Pueraria candollei Graham ex Benth. var mirifica (Airy Shaw et Suvat.) Niyomdham. ชื่อพ้อง ชื่อวงศ์Leguminosae (Fabaceae)-Papilionoideae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: หัวใต้ดิน กลม มีหลายขนาด หัวที่...

ปวกหาด
ปวกหาด ชื่อเครื่องยาปวกหาด ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากผงฟองที่เกิดจากการต้มแก่นมะหาดอายุ 5 ปีขึ้นไป ชื่อพืชที่ให้เครื่องยามะหาด ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)กาแย ขนุนป่า ตาแป ตาแปง มะหาดใบใหญ่ หาดหนุน หาด ชื่อวิทยาศาสตร์Artocarpus lakoocha Roxb. ชื่อพ้องArtocarpus lacucha Buch.-Ham., A. ficifolius W.T.Wang, A. yunnanensis H.H.Hu, Saccus lakoocha ชื่อวงศ์Moraceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: &nb...

ขิง
ขิง ชื่อเครื่องยาขิง ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากเหง้าแก่ ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาขิง ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)ขิงแกลง ขิงแดง ขิงเผือก สะเอ ชื่อวิทยาศาสตร์Zingiber officinale Roscoe ชื่อพ้องAmomum zingiber L., Curcuma longifolia Wall., Zingiber cholmondeleyi (F.M.Bailey) K.Schum., Zingiber majus Rumph., Zingiber missionis Wall., Zingiber sichuanense ชื่อวงศ์Zingiberaceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: &...

ตะไคร้แกง
ตะไคร้แกง ชื่อเครื่องยาตะไคร้แกง ชื่ออื่นๆของเครื่องยาตะไคร้บ้าน ได้จากเหง้าและลำต้น ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาตะไคร้แกง ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)คาหอม (แม่ฮ่องสอน) จะไคร (เหนือ) เซิดเกรย (เขมร สุรินทร์) ตะไคร้ (ภาคกลาง) ห่อวอตะโป่ (กะเหรี่ยง แม่ฮ่องสอน) หัวสิงไค (เขมร ปราจีนบุรี) เหลอะเกรย (เขมร สุรินทร์) ไคร (คาบสมุทร) ชื่อวิทยาศาสตร์Cymbopogon citratus (DC.) Stapf ชื่อพ้องAndropogon ceriferus Hack. Andropogon citratus DC. Andropogon fragrans C.Cordem. Andropo...

ดองดึง
ดองดึง ชื่อเครื่องยาดองดึง ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากเหง้าแห้ง ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาดองดึง ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)คมขวาน บ้องขวาน หัวขวาน (ชลบุรี) ก้ามปู ดาวดึงส์ ว่านก้ามปู (กลาง) พันมหา (นครราชสีมา) มะขาโก้ง (เหนือ) ดองดึงหัวขวาน ด้ามขวาน หัวฟาน ชื่อวิทยาศาสตร์Gloriosa superba L. ชื่อพ้อง ชื่อวงศ์Colchicaceae (Liliaceae) ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: ลำต้นเป็นหัวหรือเหง้าขนาดเล็...

ขมิ้นชัน
ขมิ้นชัน ชื่อเครื่องยาขมิ้นชัน ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากเหง้าสด เหง้าแห้ง ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาขมิ้นชัน ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)ขมิ้น(ทั่วไป) ขมิ้นแกง ขมิ้นหยวก ขี้มิ้น ตายอ สะยอ หมิ้น(ภาคใต้) ขมิ้นหัว(เชียงใหม่) ชื่อวิทยาศาสตร์Curcuma longa L. ชื่อพ้องAmomum curcuma Jacq., Curcuma brog Valeton, Curcuma domestica Valeton, Curcuma ochrorhiza Valeton, Curcuma soloensis Valeton, Curcuma tinctoria Guibourt, Stissera curcuma Giseke, Stissera curcuma ชื่อวง...