หัวร้อยรู
หัวร้อยรู ชื่อเครื่องยาหัวร้อยรู ชื่ออื่นๆของเครื่องยากระเช้าผีมด ได้จากหัว ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาหัวร้อยรู ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)ร้อยรู ปุ่มฟ้า ดาลูบูตาลิมา ชื่อวิทยาศาสตร์Hydnophytum formicarium Jack. ชื่อพ้อง ชื่อวงศ์Rubiaceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา:            เป็นพืชจำพวกหัว ที่อาศัยเกาะตามต้นไม้อื่น ต้นแก่มีหัวกลมโตขนาดเท่าลูกมะพร้าวห้าว ภายในหัวเป็นรูย้อนขึ้น ย้อนลง พรุนไปทั่ว เมื่...

ชะลูด
ชะลูด ชื่อเครื่องยาชะลูด ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากเปลือกต้น ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาชะลูด ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)ลูด(ปัตตานี) ชะนูด(สุราษฎร์ธานี) นูด(ภาคใต้), ขี้ตุ่น, ช้างตุ่น, ต้นธูป(อีสาน) ชื่อวิทยาศาสตร์Alyxia reinwardtii Blume var. lucida Markgr. ชื่อพ้องAlyxia nitens Kerr. หรืออาจได้จาก Alyxia schlechteri ชื่อวงศ์Apocynaceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา:            เป็นไม้เถา เนื้อแข็...

เทียนเยาวพาณี
เทียนเยาวพาณี ชื่อเครื่องยาเทียนเยาวพาณี ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากผลแก่แห้ง ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาเทียนเยาวพาณี (ajowan) ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา) ชื่อวิทยาศาสตร์Trachyspermum ammi (L.) Sprague ชื่อพ้องAmmi copticum L., Ammios muricata Moench, Athamanta ajowan Wall., Bunium copticum (L.) Spreng., Carum ajowan Benth. & Hook.f., Carum aromaticum Druce, Carum copticum (L.) Benth. & Hook. f., Carum panatjan Baill., Cyclospermum ammi (L.) Lag., Daucus anisodoru...

ปลาไหลเผือกน้อย
ปลาไหลเผือกน้อย ชื่อเครื่องยาปลาไหลเผือกน้อย ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากราก ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาปลาไหลเผือกน้อย ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)เอี่ยนด่อน (ตะวันออกเฉียงเหนือ)ในภาษาอีสาน “เอียน” แปลว่าปลาไหล “ด่อน” คือสีขาว ตรึงบาดาล หยิกบ่ถอง ชื่อวิทยาศาสตร์Eurycoma harmandiana Pierre ชื่อพ้อง ชื่อวงศ์Simaroubaceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา:            มีรากแก้วขนาดใหญ่เพียงรากเดียว รากยาว สีขาวน...

กระดอม
กระดอม ชื่อเครื่องยากระดอม ชื่ออื่นๆของเครื่องยาลูกกระดอม ได้จากผลอ่อนกระดอม ชื่อพืชที่ให้เครื่องยากระดอม ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)ขี้กาดง ขี้กาน้อย(สระบุรี) ขี้กาเหลี่ยม (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ) ขี้กาลาย (นครราชสีมา) ผักแคบป่า (น่าน) มะนอยจา (ภาคเหนือ) มะนอยหก มะนอยหกฟ้า (แม่ฮ่องสอน) ผักขาว (เชียงใหม่) ดอม (นครศรีธรรมราช) ชื่อวิทยาศาสตร์Gymnopetalum chinensis (Lour.) Merr. ชื่อพ้องGymnopetalum cochinchinense ชื่อวงศ์Cucurbitaceae ลักษณะภายนอกขอ...

สมอไทย
สมอไทย ชื่อเครื่องยาสมอไทย ชื่ออื่นๆของเครื่องยาสมอ ได้จากผล ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาสมอไทย ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)กกส้มมอ สมอ มาแน่ สมออัพยา หมากแน่ะ ชื่อวิทยาศาสตร์Terminalia chebula Retz. ชื่อพ้องT. acuta Walp., T. gangetica Roxb., T. parviflora Thwaites, T. reticulata Roth, T. zeylanica Van Heurck & Müll. Arg., Buceras chebula (Retz.) Lyons, Myrobalanus chebula (Retz.) Gaertn., M. gangetica ชื่อวงศ์Combretaceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา &...

ชันย้อย
ชันย้อย ชื่อเครื่องยาชันย้อย ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากชันที่ไหลออกมาแห้งกรังตามเปลือกต้น ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาพืชวงศ์ Dipterocarparpaceae ได้แก่ ตะเคียนทอง ยางนา ยางกราด เต็ง รัง เป็นต้น ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา) ชื่อวิทยาศาสตร์ ชื่อพ้อง ชื่อวงศ์Dipterocarpaceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา:           ชันย้อยที่แห้งกรังจะมีความแข็ง สามารถบดเป็นผงได้ ลักษณะภายนอกเป็นก้อนแข็ง สีขาวอมเหลืองอ่อน มีก...

เจตมูลเพลิงแดง
เจตมูลเพลิงแดง ชื่อเครื่องยาเจตมูลเพลิงแดง ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากราก ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาเจตมูลเพลิงแดง ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)ปิดปิวแดง (ภาคเหนือ) ปิดปีแดง(เลย) ไฟใต้ดิน(ใต้) คุ้ยวู่ (กาญจนบุรี) ชื่อวิทยาศาสตร์Plumbago indica L. ชื่อพ้องPlumbago rosea L., Thela coccinea ชื่อวงศ์Plumbaginaceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา:           รากเป็นแท่งค่อนข้างกลม โค้งงอ คดไปมา สีน้ำตาลดำ ขนาดควา...

หม่อน
หม่อน ชื่อเครื่องยาหม่อน ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากใบ ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาหม่อน ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)มอน (ตะวันออกเฉียงเหนือ) ชื่อวิทยาศาสตร์Morus alba L. ชื่อพ้อง ชื่อวงศ์Moraceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา:            ใบ รูปไข่ หรือรูปไข่กว้าง ขอบเรียบหรือหยักเว้าเป็นพู ขึ้นกับพันธุ์ กว้าง 8-14 เซนติเมตร ยาว 12-16 เซนติเมตร ผิวใบสากคาย ปลายเรียวแหลมยาว ฐานใบกลม หรือรูปหัวใจ หรือค่อนข้า...