ส้มโอมือ

สมุนไพร
ส้มโอมือ
ข้อมูลสมุนไพร ส้มโอมือ รายละเอียด ชื่อตามท้องถิ่นของ ส้มโอมือ, ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ของ ส้มโอมือ, สรรพคุณทางยาของ ส้มโอมือ และอื่นๆ....

ส้มโอมือ

ชื่อเครื่องยา	ส้มโอมือ
ชื่ออื่นๆของเครื่องยา	ส้มมือ
ได้จาก	ผล
ชื่อพืชที่ให้เครื่องยา	ส้มโอมือ
ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)
ชื่อวิทยาศาสตร์	Citrus medica L.
ชื่อพ้อง	Aurantium medicum (L.) M. Gómez, Citrus alata (Tanaka) Yu.Tanaka, , C. balotina Poit. & Turpin, C. bicolor Poit. & Turpin, C. bigena Poit. & Turpin, C. cedra Link, C. cedrata Raf., C. crassa Hassk., C. fragrans Salisb., C. gongra Raf., C. hassaku Yu.Tanaka, C. hiroshimana Yu.Tanaka, C. kizu Yu.Tanaka, C. kwangsiensis Hu, C. limetta Risso, C. limonimedica Lush., C. lumia Risso, C. nana (Wester) Yu.Tanaka, C. odorata Roussel, C. pyriformis Hassk., C. sarcodactylus Siebold ex Hoola van Nooten, C. tuberosa
ชื่อวงศ์	Rutaceae

ลักษณะภายนอกของเครื่องยา:
ผลรูปทรงรีขนาดใหญ่ ปลายผลเป็นแฉกงอคล้ายนิ้วมือ ผิวขรุขระเป็นมัน มีกลิ่นหอม ผลอ่อนมีสีเขียว ผลสุกมีสีเหลือง ไม่มีเนื้อผล และเมล็ด เนื้อภายในผลมีสีขาวคล้ายเปลือกส้มโอ อ่อนนุ่มและยืดหยุ่นได้ เครื่องยามีรสชาติหวานเล็กน้อย ขม และเผ็ดร้อน

เครื่องยา ผิวส้มโอมือ

ส้มโอมือ

ลักษณะทางกายภาพและเคมีที่ดี:

เภสัชตำรับจีน กำหนดปริมาณน้ำไม่เกิน 15% v/w, ปริมาณสิ่งสกัดด้วยเอทานอลไม่น้อยกว่า 10% w/w , ปริมาณสาร naringin ไม่น้อยกว่า 2.5% w/w , hesperidin ไม่น้อยกว่า 0.03% w/w

สรรพคุณ:
ผิวผล มีน้ำมันหอมระเหย ใช้เปลือกแห้งทำยาดมส้มมือ

ตำรายาไทยผิวส้มมือจัดอยู่ใน “เปลือกส้ม 8 ประการ” ประกอบด้วย ผิวส้มเขียวหวาน ผิวส้มจีน ผิวส้มซ่า ผิวส้มโอ ผิวส้มตรังกานู ผิวมะงั่ว ผิวมะกรูด และผิวมะนาว (หรือผิวส้มโอมือ)มีสรรพคุณแก้ลมกองละเอียด กองหยาบ แก้เสมหะโลหะ ใช้ปรุงยาหอม แก้ทางลม

สารานุกรมสมุนไพรไทยจีน ใช้ผลและดอก รสเผ็ดขมเปรี้ยว เป็นยาร้อนเล็กน้อย ออกฤทธิ์ต่อตับและกระเพาะ ใช้เป็นยาขับลม แก้ปวดท้อง ปวดกระเพาะ แก้ท้องอืดเฟ้อ จุกเสียด อาหารไม่ย่อย แก้คลื่นไส้อาเจียน ไอ หืดหอบ ใช้ละลายเสมหะ แก้วิงเวียนศรีษะ

รูปแบบและขนาดวิธีใช้ยา:
สารานุกรมสมุนไพรไทยจีน ใช้ดอกครั้งละ 3-6 กรัม ราก ครั้งละ 10-15 กรัม ผลแห้งครั้งละ 3-10 กรัม ต้มน้ำรับประทาน หรือเข้ากับตำรับยาอื่น

แก้ลมคั่งค้างในกระเพาะอาหาร ใช้ผลสด 12-15 กรัม หรือผลแห้ง 6 กรัม แช่ในน้ำร้อน หรือชงน้ำรับประทาน

ขนาดการใช้ทั่วไป กำหนดในเภสัชตำรับจีนเท่ากับ 3-10 กรัม

องค์ประกอบทางเคมี:
ผลพบน้ำมันหอมระเหย limettin, citropten สารอื่น เช่น diosmin, hesperidin, วิตามินซี เป็นต้น

ข้อควรระวัง:
ผู้ที่มีร่างกายอ่อนแอ หรือมีไข้ตัวร้อนห้ามรับประทาน

ค้นหาข้อมูลพืชที่ให้เครื่องยา : www.phargarden.com

ตัวอย่างพรรณไม้แห้ง : www.thaiherbarium.com

ข้อมูลอ้างอิงจาก : ฐานข้อมูลเครื่องยาสมุนไพร คณะเภชัยศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี

สมุนไพรอื่นๆ

ส้มโอมือ

ข้อมูลสมุนไพร ส้มโอมือ รายละเอียด ชื่อตามท้องถิ่นของ ส้มโอมือ, ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ของ ส้มโอมือ, สรรพคุณทางยาของ ส้มโอมือ และอื่นๆ...

ส้มโอมือ

ข้อมูลเพิ่มเติม
สมุนไพร
ส้มโอมือ

ข้อมูล ส้มโอมือ จากสารานุกรมวิกิพีเดีย

ส้มมือ ส้มมือบนต้น การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ อาณาจักร: Plantae หมวด: Magnoliophyta ชั้น: Magnoliopsida ชั้นย่อย: Rosidae อันดับ: Sapindales วงศ์: Rutaceae สกุล: Citrus สปีชีส์: C. medica สปีชีส์ย่อย: C. m. var. sarcodactylus Trinomial name Citrus medica var. sarcodactylus ส้มมือ หรือ ส้มโอมือ เป็นผลไม้ชนิดหนึ่งจำพวกส้ม เป็นส้มที่เก่าแก่ที่สุดชนิดหนึ่ง พบได้ทั่วไปในภูมิภาคเขตร้อน ส้มชนิดนี้มีชื่อต่าง ๆ กันในหลากหลายภาษา แต่โดยมากมีความหมายคล้ายกันว่า นิ้วมือ เช่น ภาษาจีนเรียก ฝอโส่ว ซึ่งแปลว่า นิ้วพระหัตถ์ของพระพุทธเจ้า ภาษาอังกฤษเรียก Buddha's Hand ซึ่งแปลว่า พระหัตถ์ของพระพุทธเจ้า หรือ fingered citron ซึ่งแปลว่า ส้มนิ้ว ส้มมือเป็นไม้พุ่ม มีหนามยาวแข็ง ใบประกอบลดรูปเหลือใบเดียว ขอบใบจักฟันเลื่อย ดอกสีขาว กลิ่นหอม ผลรูปร่างแปลกกว่าส้มอื่น ๆ กล่าวคือ มีรูปร่างเรียวยาวห้อยลงมาเป็นแฉก ๆ คล้ายนิ้วมือ ขนาดใกล้เคียงหรือใหญ่กว่านิ้วมือผู้ใหญ่ และอาจมีความยาวได้ถึง 12 นิ้ว เมื่อสุกผลมีสีเหลืองสด เปลือกหนาคล้ายฟองน้ำอย่างส้มโอ เนื้อแห้งไม่ชุ่มน้ำ มีกลิ่นหอมอย่างมะนาว นิยมใช้ทำยาดมส้มโอมือ เครื่องหอม ผสมน้ำยาทำความสะอาด ไม่ใช้ผลรับประทาน แต่อาจนำเปลือกมาใช้ผสมอาหารได้ ในประเทศจีนและญี่ปุ่นนิยมนำไปไว้ในห้องนอนและห้องน้ำเพื่ออบกลิ่น อ้างอิง

ชยันต์ พิเชียรสุนทร และ วิเชียร จีรวงศ์. คู่มือเภสัชกรรมแผนไทยเล่ม 1 น้ำกระสายยา. พิมพ์ครั้งที่ 3. กทม. อัมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง. 2556. หน้า 73 แหล่งข้อมูลอื่น

ภาพ Saalfelds เก็บถาวร 2005-08-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน My Four Thirds เก็บถาวร 2006-04-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ชื่อส้มมือในภาษาต่าง ๆ MULTILINGUAL MULTISCRIPT PLANT NAME DATABASE คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: ส้มมือ เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ส้มมือ&oldid=10454039"
.

สมุนไพรอื่นๆ

โกฐหัวบัว
โกฐหัวบัว ชื่อเครื่องยาโกฐหัวบัว ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากเหง้าแห้ง ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาโกฐหัวบัว ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา) ชื่อวิทยาศาสตร์Ligusticum sinense Oliv. ชื่อพ้องLigusticum harrysmithii M.Hiroe, Ligusticum markgrafianum Fedde ex H.Wolff, Ligusticum pilgerianum Fedde ex H.Wolff, Ligusticum silvaticum H.Wolff, Ligusticum sinense var. sinense ชื่อวงศ์Apiaceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: &n...

เถาวัลย์เปรียง
เถาวัลย์เปรียง ชื่อเครื่องยาเถาวัลย์เปรียง ชื่ออื่นๆของเครื่องยาเถาวัลย์เปรียงขาว ได้จากเถา ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาเถาวัลย์เปรียง ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)เครือเขาหนัง เถาตาปลา เครือตาปลา(นครราชสีมา) ย่านเหมาะ(นครศรีธรรมราช) พานไสน(ชุมพร) เครือตับปลา ชื่อวิทยาศาสตร์Derris scandens (Roxb.) Benth ชื่อพ้องBrachypterum scandens (Roxb.) Wight, Brachypterum scandens Benth., Brachypterum timorense Benth., Dalbergia scandens Roxb., Dalbergia timoriensis DC., Deguelia tim...

เทียนเยาวพาณี
เทียนเยาวพาณี ชื่อเครื่องยาเทียนเยาวพาณี ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากผลแก่แห้ง ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาเทียนเยาวพาณี (ajowan) ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา) ชื่อวิทยาศาสตร์Trachyspermum ammi (L.) Sprague ชื่อพ้องAmmi copticum L., Ammios muricata Moench, Athamanta ajowan Wall., Bunium copticum (L.) Spreng., Carum ajowan Benth. & Hook.f., Carum aromaticum Druce, Carum copticum (L.) Benth. & Hook. f., Carum panatjan Baill., Cyclospermum ammi (L.) Lag., Daucus anisodoru...

พิมเสน
พิมเสน ชื่อเครื่องยาพิมเสน ชื่ออื่นๆของเครื่องยาพิมเสนเกล็ด พิมเสนตรังกานู พรมเสน ได้จากสารสกัดจากเนื้อไม้พืชสกุล Dryobalanops. สารสกัดจากใบพิมเสนต้น ใบหนาด ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาพืชสกุล Dryobalanops, พิมเสนต้น, หนาดหลวง ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา) ชื่อวิทยาศาสตร์Dryobalanops aromatica Gaertn. (วงศ์ Dipterocarpaceae), หนาดหลวง Blumea balsamifera DC. (วงศ์ Compositae), พิมเสนต้น Pogostemon cablin (Blanco) Benth (วงศ์ Lamiaceae) ชื่อพ้อง- ชื่อวงศ์- ...

153

เนระพูสีไทย
เนระพูสีไทย ชื่อเครื่องยาเนระพูสีไทย ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากเหง้า ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาเนระพูสีไทย ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)ค้างคาวดำ, มังกรดำ (กลาง), ดีงูหว้า (เหนือ), เนียมฤาษี (เชียงใหม่), ม่านแผลน, ว่านนางครวญ (นครศรีธรรมราช), นิลพูสี (ตรัง), ว่านพังพอน (ยะลา), ว่านหัวฬา, คุ้มเลีย(จันทบุรี), ดีปลาช่อน (ตราด), ม้าถอนหลัก (ชุมพร) ชื่อวิทยาศาสตร์Tacca chantrieri André ชื่อพ้องClerodendrum esquirolii H.Lév., Schizocapsa breviscapa (Ostenf.) H.Limpr., Sch...

105

มะนาว
มะนาว ชื่อเครื่องยามะนาว ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากเปลือกผล น้ำในผล เมล็ด ชื่อพืชที่ให้เครื่องยามะนาว ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)ส้มมะนาว(ภาคกลาง) ส้มนาว(ภาคใต้) โกรยซะม้า(เขมร-สุรินทร์) หมากฟ้า(ไทยใหญ่-แม่ฮ่องสอน) ชื่อวิทยาศาสตร์Citrus aurantiifolia (Christm.) Swingle ชื่อพ้องCitrus × acida Pers., C. × davaoensis (Wester) Yu.Tanaka, C. depressa var. voangasay Bory, C. × excelsa Wester, C. hystrix subsp. acida Engl., C. × javanica Blume, C. × lima Macfad....

115

รางจืด
รางจืด ชื่อเครื่องยารางจืด ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากใบ ราก เถา ชื่อพืชที่ให้เครื่องยา ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)ยาเขียว เครือเขาเขียว กำลังช้างเผือก หนามแน่(เหนือ) ย่ำแย้(อุตรดิตถ์) น้ำนอง คาย(ยะลา) ดุเหว่า(ปัตตานี) รางเย็น ทิดพุด แอดแอ รางจืดเถา ชื่อวิทยาศาสตร์Thunbergia laurifolia L. ชื่อพ้อง ชื่อวงศ์Thunbergiaceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: เถาที่มีอายุมากจะมีเนื้อแข็งขนาดกลาง เ...

โกฐกระดูก
โกฐกระดูก ชื่อเครื่องยาโกฐกระดูก ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากรากแห้ง ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาโกฐกระดูก ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)บักเฮียง (จีนแต้จิ๋ว), มู่เชียง (จีนกลาง) ชื่อวิทยาศาสตร์Aucklandia lappa DC. ชื่อพ้อง- ชื่อวงศ์Compositae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: รากสีเทาถึงสีน้ำตาล ลักษณะแข็ง รูปทรงกระสวย หรือรูปทรงกระบอก คล้ายกระดูก ขนาดความยาว 5-10 เซนติเมตร เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.5-5 เ...

168

ตานหม่อน
ตานหม่อน ชื่อเครื่องยาตานหม่อน ชื่ออื่นๆของเครื่องยา ได้จากใบ ชื่อพืชที่ให้เครื่องยาตานหม่อน ชื่ออื่น(ของพืชที่ให้เครื่องยา)ตานหม่น ตานค้อน ตาลขี้นก ช้าหมากหลอด ชื่อวิทยาศาสตร์Tarlmounia elliptica (DC.) ชื่อพ้องCacalia elaeagnifolia Kuntze, Strobocalyx elaeagnifolia (DC.) Sch.Bip., Strobocalyx elliptica (DC.) Sch.Bip., Vernonia elaeagnifolia DC., Vernonia elliptica ชื่อวงศ์Asteraceae ลักษณะภายนอกของเครื่องยา: &nb...