สารสำคัญและฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของผลกุหลาบป่า

ผลวิจัยสมุนไพร Thai Herb Research.
สารสำคัญและฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของผลกุหลาบป่า

ข่าวความเคลื่อนไหว ผลวิจัยจากการทดลอง ของ สมุนไพร ชนิดต่างๆ

สารสำคัญและฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของผลกุหลาบป่า

ผลกุหลาบ (rose hip) ถูกนำมาใช้อย่างแพร่หลาย ทั้งในรูปของอาหารและเครื่องดื่ม รวมทั้งการใช้ในรูปแบบของผลิตภัณฑ์เสริมอาหารและเครื่องสำอาง เพราะในผลของผลกุหลาบมีสารสำคัญที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกายอยู่เป็นจำนวนมาก เช่น วิตามินซี-อี, สารในกลุ่ม phenolics, carotenoids, tocopherols, terpenes, galactolipids, fatty acids, organic acids, น้ำตาล, โปรตีน และแร่ธาตุ โดยเฉพาะสาร ellagic acid ซึ่งเป็นสารในกลุ่ม phenolics ที่พบได้มากที่สุดในผลกุหลาบ และมีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยามากมาย ซึ่งโดยปกติผลกุหลาบที่นิยมนำมาใช้ศึกษา จะเป็นสายพันธุ์ Rosa canina อย่างไรก็ตาม สายพันธุ์อื่นๆ ได้แก่ R. dumalis Bechst., R. dumetorum Thuill. และ R. sempervirens L. พบว่ายังมีรายงานการศึกษาสารสำคัญและฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาน้อย ดังนั้น การศึกษานี้จึงเน้นศึกษากุหลาบทั้ง 3 สายพันธุ์ดังกล่าว โดยทำการศึกษาจากสารสกัดน้ำและสารสกัดเมทานอลของผลสดและผลแห้ง รวมทั้งรูปแบบของผลิตภัณฑ์ที่ถูกแปรรูป ได้แก่ สารสกัดน้ำเข้มข้น (Purée) และแยมผลกุหลาบ ผลการวิเคราะห์ทางเคมีพบว่า ในผลกุหลาบประกอบด้วยสารประกอบ phenolics จำนวน 45 ชนิด (สาร phenolic acids 15 ชนิด, สาร flavonoids 25 ชนิด, สาร coumarins 3 ชนิด และสาร lignans 2 ชนิด) โดยมีสาร ellagic acid เป็นสารสำคัญที่พบได้มากที่สุดในผลของกุหลาบทั้ง 3 ชนิด ซึ่งพบว่าผลสดของ R. dumalis และ R. sempervirens มีปริมาณสาร ellagic acid มากกว่าในผลสดของราสพ์เบอร์รีแดง (red raspberry) และสตรอว์เบอร์รี (strawberry) เมื่อพิจารณาจากรูปแบบสารสกัดในด้านผลรวมของสารสำคัญทั้งหมดพบว่าในสารสกัดน้ำเข้มข้นจะมีปริมาณของ total phenolic, total flavonoid, และ ascorbic acid มากที่สุด โดย R. sempervirens เป็นสายพันธุ์ที่ให้สารสำคัญมากที่สุด ส่วนการทดสอบฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระพบว่าสารสกัดน้ำเข้มข้นของ R. dumalis มีประสิทธิภาพต้านอนุมูลอิสระมากที่สุดเมื่อทดสอบด้วย DPPH และ FRAP assays ซึ่งผลดังกล่าวไม่สัมพันธ์กับปริมาณสารเคมีที่พบ จึงคาดว่าอาจมีปัจจัยอื่นๆ ที่มีผลต่อการออกฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระของผลกุหลาบ การทดสอบฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ acetylcholinesterase (Anti-AChE activity) พบว่าผลกุหลาบทั้ง 3 ชนิดมีฤทธิ์ยับยั้งได้ปานกลาง (ค่า IC₅₀ 1.23 - 7.97 มก./มล.) โดยสารสกัดเมทานอลของทั้งผลสดและผลแห้งจะมีประสิทธิภาพในการยับยั้งดีกว่าสารทดสอบอื่น ซึ่งสารสกัดเมทานอลของผลแห้งสายพันธุ์ R. sempervirensR. dumalis มีประสิทธิภาพในการต้านการอักเสบได้ดีที่สุด (ยับยั้งการสร้าง 12(S)-hydroxy-(5Z,8E,10E)-heptadecatrienoic acid (12-HHT), thromboxane B₂R. dumetorum และ R. sempervirens สามารถยับยั้งการสร้าง prostaglandin E₂ (PGE₂R. sempervirens

Food Chem. 2018;241:290-300.

ข้อมูลอ้างอิงจาก : ข่าวความเคลื่อนไหวสมุนไพร : สำนักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล.

บทความอื่นๆ

1388

ฤทธิ์ต้านเชื้อไวรัสไข้หวัดนก
ฤทธิ์ต้านเชื้อไวรัสไข้หวัดนก H5N1 ของสารสกัดสมุนไพร 5 ชนิดAsian Pac J Trop Med 2017;10(9):871-6. ข้อมูลอ้างอิงจาก : ข่าวความเคลื่อนไหวสมุนไพร : สำนักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล...

1620

ฤทธิ์ต้านภาวะหลอดเลือดแข็งตัวของสาร
ฤทธิ์ต้านภาวะหลอดเลือดแข็งตัวของสาร naringin จากพืชตระกูลส้มสาร naringin เป็นสารในกลุ่ม flavonoid ที่มีรสขม พบได้มากในพืชตระกูลส้ม โดยเฉพาะบริเวณเปลือกผล การศึกษาผลของสาร naringin ต่อสมดุลของแบคทีเรียในลำไส้ใหญ่ที่ส่งผลต่อการเกิดภาวะหลอดเลือดแข็งตัวในหนูเม้าส์ชนิด apolipoprotein E-deficiency (ApoE-/-) ที่ได้รับอาหารไขมันสูง โดยให้หนูกินสาร naringin ขนาด 100 มก./กก./วัน และทำการศึกษานาน 16 สัปดาห์ พบว่าสาร naringin มีผลทำให้ภาวะหลอดเลือดแข็งตัวลดลง โดยทำให้ระดับคอเลสเตอรอลในเลือดและในตับลดลง 24.0...

738

ผลป้องกันเซลล์ประสาทของกระชายดำ
ผลป้องกันเซลล์ประสาทของกระชายดำการศึกษาองค์ประกอบทางเคมีของสารสกัดเฮกเซนจากเหง้ากระชายดำ พบว่าประกอบด้วยอนุพันธุ์ของ methoxyflavone ได้แก่ 5-hydroxy-3,7-dimethoxyflavone, 5-hydroxy-7-methoxyflavone, 5-hydroxy-3,7,4'-trimethoxyflavone, 5-hydroxy-3,7,3',4-tetramethoxyflavone และ3,5,7-trimethoxyflavone เมื่อนำสารเหล่านี้ ความเข้มข้น 0.1, 1 และ 10 ไมโครโมล มาทดสอบฤทธิ์ในการป้องกันเซลล์ประสาท โดยทดลองในเซลล์ประสาทเพาะเลี้ยง (cortical cells) ของหนูแรทที่ถูกเหนี่ยวนำให้เกิดพิษด้วยกลูตาเมท พบว่าสาร 5-Hy...

1662

ผลของสารสกัดหญ้าฝรั่นต่อคุณภาพการนอนหลับ
ผลของสารสกัดหญ้าฝรั่นต่อคุณภาพการนอนหลับการศึกษาทางคลินิกแบบปกปิดสองทาง มีการสุ่ม มียาหลอกเป็นกลุ่มควบคุมแบบคู่ขนาน (double-blind, randomized, placebo-controlled parallel study) เพื่อศึกษาผลของการได้รับสารสกัดหญ้าฝรั่น (Crocus sativus L.) ต่อคุณภาพการนอนหลับ ในอาสาสมัครจำนวน 66 คน อายุระหว่าง 25-70 ปี และมีความผิดปกติเกี่ยวกับการนอนหลับ (chronic primary sleep disorder) ในระดับอ่อนถึงปานกลาง (มีค่า Insomnia Severity Index ระหว่าง 7 และ 21) ร่วมกับมีอาการของโรควิตกกังวล (anxiety) ในระดับอ่อนถึงปาน...

120

ผลของสารสกัดและสารโพลีนีนอลของชาเขียวต่อเอนไซม์เปปทิเดสต่างๆ
ผลของสารสกัดและสารโพลีนีนอลของชาเขียวต่อเอนไซม์เปปทิเดสต่างๆ กัน การวิจัยสารสกัดชาเขียวชนิด triple-standardized green tea extract(EFLA 085942)และอนุพันธุ์เคทิซินบางตัวต่อเอนไซม์ที่เกี่ยวข้องกับการอักเสบและมะเร็ง เอนไซม์ที่มีบทบาทสำคัญในการสลายตัวของเนื้อเยื่อเกี่ยวพันคือ elastase และ collagenase ส่วนที่สำคัญต่อการอักเสบคือ elastase และ neutral endopeptidase พบว่าสารสกัดยับยั้งเอนไซม์ elastase และ neutral endopeptidase ได้มากกว่า collagenase(IC50 collagenase = 200 ug/ml, IC50 elastase ...

585

ฤทธิ์ต้านการอักเสบ
ฤทธิ์ต้านการอักเสบ ลดไข้ และแก้ปวด ของน้ำมันจากเมล็ดสวาดการศึกษาฤทธิ์ต้านการอักเสบ ลดไข้ และแก้ปวดของน้ำมันเมล็ดสวาดในหนูแรท ด้วยการเหนี่ยว นำให้เกิดการอักเสบด้วยสารคาราจีแนน เหนี่ยวนำให้เกิดไข้ด้วยเชื้อยีสต์ และเหนี่ยวนำให้เกิดอาการปวดด้วยกรดอะซิติก และแผ่นความร้อน พบว่าน้ำมันเมล็ดสวาด ขนาด 100, 200 และ 400 มก./กก. เมื่อป้อนให้หนูแรทก่อนที่จะเหนี่ยวนำให้เกิดการอักเสบที่อุ้งเท้าหนูด้วยสารคาราจีแนน สามารถลดการอักเสบที่อุ้งเท้าหนูได้ในชั่วโมงที่ 2-4 หลังได้รับน้ำมันเมล็ดสวาด เมื่อเปรียบเทียบกับก...

666

สารประกอบซัลเฟอร์และอนุพันธุ์ของ
สารประกอบซัลเฟอร์และอนุพันธุ์ของ one 1H-pyrrole-2-carboxylic acid จากผลแอปเปิ้ลสารประกอบกลุ่มซัลเฟอร์ ได้แก่ (S)-2-amino-5-((R )-carboxy-2-((E -)-3-(4-hydroxy-3-methoxy-phenyl)-allylthio)ethyl-amino)-5-oxopentanoic acid, (S)-2-amino-5-((R )-1-(carboxymethyl-amino)-3-((E -)-3-(4-hydroxyphenyl)allylthio)-oxopropan-2-ylamino)-5-oxopentanoic acid และ one 1H-pyrrole-2-carboxylic acid derivative, 6-(3-(1H-pyrrole-2-hydroxypropoxyl)-3,4,5-trihydroxy-tetrahydro-2H-pyran-2-carboxylic...

1235

ฤทธิ์บรรเทาภาวะหัวใจขาดเลือดของสารโพลีฟีนอลจากโกโก้
ฤทธิ์บรรเทาภาวะหัวใจขาดเลือดของสารโพลีฟีนอลจากโกโก้การทดสอบผลของสารสกัดที่อุดมไปด้วยสารโพลีฟีนอลจากเมล็ดโกโก้ (polyphenol-enriched cocoa extract; PCE) ต่อกล้ามเนื้อหัวใจหนูแรทที่ถูกเหนี่ยวนำให้เกิดภาวะขาดเลือด โดยทำการทดลองนอกร่างกายสัตว์ทดลอง (ex vivo) ซึ่งกล้ามเนื้อหัวใจของหนูแรทจะถูกเหนี่ยวนำให้เกิดภาวะขาดเลือดด้วยวิธีการดังนี้ ช่วงที่ 1 หัวใจได้รับเลือด (stabilization) 20 นาที ช่วงที่ 2 หัวใจขาดเลือด (global ischemic) 30 นาที ช่วงที่ 3 หัวใจได้รับเลือดกลับ (reperfusion) 60 นาที โดยหัวใจที่นำ...

231

รากอีเหนียวลดการเกิดกล้ามเนื้อหัวใจตาย
รากอีเหนียวลดการเกิดกล้ามเนื้อหัวใจตาย การให้หนูขาวกินสารสกัดน้ำจากรากอีเหนียว ขนาด 3 มล./100 ก.นน. ทุกวัน นาน 30 วัน ก่อนที่จะถูกเหนี่ยวนำให้กล้ามเนื้อหัวใจตายด้วย isoproterenol จะช่วยลดการเกิดภาวะดังกล่าวได้ โดยการไปลดเอนไซม์ creatinine phosphokinase, lactate dehydrogenase, alkaline phosphatase และ serum glutamate oxaloacetate transaminase ในกล้ามเนื้อหัวใจ เนื้อเยื่อตับ และซีรัม ลดคอเลสเตอรอลในเลือด LDL และเพิ่ม HDL โดยผ่านการทำงานชองเอนไซม์ 3-hydroxy 3-methyl glutaryl Co-enzyme (HMG CoA)...